* ಬದಲಾದ ಕಾಲಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಸಂಸ್ಕಾರ *

      ನಾಗರಿಕತೆ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಕೆಲವರು ತಪ್ಪಾಗಿ ಪರಿಭಾವಿಸಿದ್ದನ್ನು ನಾನು ನೋಡಿದ್ದೇನೆ ಆದರೆ ಇವೆರಡು ಶಬ್ದಗಳು ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಯಾಗಿವೆ .ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಎಂದರೆ  ನಾವು ಏನಾಗಿದ್ದೇವೆ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ತಿಳಿಸಿದರೆ ನಾಗರಿಕತೆ ನಾವು ಏನನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದೇವೆ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ ಅಂದರೆ ನಮ್ಮ ದಿನನಿತ್ಯದ ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಆಚಾರ ,ವಿಚಾರ ತತ್ವಜ್ಞಾನ,ಧರ್ಮ ಇವೆಲ್ಲವೂ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಬಂದರೆ ನಮ್ಮ ಬದುಕನ್ನು ಸರಳಗೊಳಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ನಾವು ಹೊಂದಿರುವ ಭೌತಿಕ ವಸ್ತುಗಳೆಲ್ಲವು ನಾಗರಿಕತೆ ಪರಿವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತವೆ.ಈಗ ನಾನು ಹೇಳಲು ಹೊರಟಿರುವ ಉದ್ದೇಶ ಇವೆರಡರ  ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳನ್ನಲ್ಲ ಬದಲಾಗಿ ನಾಗರಿಕತೆ ಬರಾಟೆಯಲ್ಲ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗೆ ಕಡಿಮೆ ಮಹತ್ವ ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ ಎಂದು ಅನಿಸುವುದಿಲ್ಲವೆ ? ನಮಗೆ ಕಾರು ಉಂಟು, ಬಂಗಲೆ ಉಂಟು ಕ್ಷಣಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕದಲ್ಲಿರುವ ಸ್ನೇಹಿತರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ ಮಾತನಾಡಿಸುವ ಮೊಬೈಲ್ ನಮ್ಮ ಹತ್ತಿರ ಉಂಟು, ಆದರೆ ಹತ್ತಿರ ಇರುವ ಸ್ನೇಹಿತರನ್ನು ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿಕರನ್ನು ಪ್ರೀತಿಸುವ ವ್ಯವಧಾನ ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟರ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಇದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ನಾವು ಆತ್ಮಾವಲೋಕನ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗಿದೆ.ಮಾನವ ಸಂಬಂಧಗಳು  ಟಿ ವಿ ಮತ್ತು ಮೊಬೈಲ್ ದಾಸ್ಯತನದಲ್ಲಿ ನುಚ್ಚು ನೂರಾಗುತ್ತಿರುವಂತೆ ಭಾಸವಾಗುತ್ತಿದೆ !ಅದು ಹೇಗೆ ? ಮೊಬೈಲ್ ನಲ್ಲಿ ತಾಸು ಹರಟುವ ಜನ ಭೌತಿಕವಾಗಿ ಹತ್ತು ನಿಮಿಷ ಅವರಿಗಾಗಿ ಸಮಯ ಕೊಡದಷ್ಟ ದಾರಿದ್ರ್ಯಕ್ಕೆ ತಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದೆವೆ .ಅದಕ್ಕೆ ನಮ್ಮ ದಾವಂತದ ಬದುಕು ಕಾರಣವಾಗಿರಬಹುದು.ಪೇಸ್ ಬುಕ್ ,ವಾಟ್ಸ್ ಅಪ್ ನಲ್ಲಿ ಸಾವಿರಾರು ಬಾರಿ ಶುಭಾಶಯಗಳ ಕೋರುವ ನಾವು ಮುಖಾ ಮುಖಿ ಯಾದಾಗ ಮುಖದ ತುಂಬಾ ನಗು ತುಂಬಿ ಎಷ್ಟು ಸಾರಿ ಹಾರೈಸಿದ್ದೇವೆ ಹೇಳಿ ? ಇದರ ಅರ್ಥ ಎಲ್ಲರೂ ಹೀಗೆ ಇರುತ್ತಾರೆ ಎಂದಲ್ಲ   ಬದಲಾಗಿ ಸಂಸ್ಕಾರ ತುಂಬಿದ ಸಮಾಗಮ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಿರುವುದು ಒಂದು  ಕ್ಷಣ ನಮ್ಮನ್ನು ಚಿಂತೆಗೆ ದೂಡಿದೆ  ಎಂದರೆ ತಪ್ಪಾಗಲಾರದು. ನಾವು ಮೊಬೈಲ್ ದೂರಿದರೆ ಏನು ಫಲ ,ಅದರ ಬಳಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದಷ್ಟು ಜಾಗೃತಿ ವಹಿಸಿದರೆ ಸಾಕು .ಹಾಗಾದರೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುವ ಕೆಲಸವಾದರೂ ಹೇಗೆ ? ಇದನ್ನು ಮಾಡುವವರು ಯಾರು ಇತ್ಯಾದಿ ಪ್ರಶ್ನೆ ತಲೆಯಲ್ಲಿ ಓಡಾಡಿದರೆ ಆಶ್ಚರ್ಯ ಪಡಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ .ಇದು ತುಂಬಾ ಕಠಿಣವಾದ ಕೆಲಸ .ಹಾಗಾದರೆ,ಈ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವವರು ಯಾರು? ಉತ್ತರ ಸುಲಭವಾಗಿದೆ ! ಆದರೆ ಕಾರ್ಯ ತುಂಬಾ ಕಠಿಣವಾಗಿದೆ ಒಂದು  ಮನೆ, ಇನ್ನೊಂದು ಶಾಲೆ.ಸಂಸ್ಕಾರ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಕಲಿಸುವವರು ಇವರೆ ಅಲ್ಲವೆ, ಇದು ಕಾನೂನಿಂದ ಮಾಡುವ ಕೆಲಸವಲ್ಲ ಅದು ಅಷ್ಟು ಸುಲಭವೂ ಅಲ್ಲ ಕಾನೂನಿಂದ ಮಾಡುವುದಾಗಿದ್ದರೆ ಬಹುಶಃ ಇವತ್ತು ಯಾವುದೇ ಅಪರಾಧಗಳು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಅಂದರೆ ಮನೆ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ತುಂಬಾ ಇದೆ ಎಂದು ಅರ್ಥವಾಯ್ತು ಅಲ್ಲವಾ..! ಸರಿ ಇನ್ನು ಸಂಸ್ಕಾರ, ಸದಾಚಾರ ಕಲಿಸುವ ವಿಚಾರಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತೇನೆ ಅಲ್ಲ ಅಲ್ಲ.... ಕಲಿಯುವ ವಿಚಾರಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತೇನೆ ಅಂದರೆ ಮನೆ, ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಯಾರು ಮಹತ್ವದ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತರೆ ?  ಮನೆಯಲ್ಲಿ ತಂದೆ ತಾಯಿ, ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಬಂದರೆ ಶಿಕ್ಷಕರು, ಇವರು ಬಳೆಸುವ  ಸಂಸ್ಕಾರ ಮಗುವನ್ನು ಸರಿಯಾದ ದಾರಿಗೆ ತರಬಹುದೇನೋ ...ನಿನ್ನೆ ನಾನೊಂದು ಮೊಬೈಲ್ ನಲ್ಲಿ ವಿಡಿಯೋ ನೋಡಿದೆ ಅದೇನಂದರೆ ತಂದೆ ಮಲಗಿ ಮೊಬೈಲ್ ನೋಡುತ್ತಿರುವುದು ಮಗು ಅದನ್ನು ನೋಡಲು ಬರುವ, ಮತ್ತೆ ಮಗುವಿಗೆ ಕಾಣಿಸದಂತೆ ಮುಂದೆ ಸರಿಯವ, ಅದನ್ನು ನೋಡಲು ಆ ಮಗು ಮತ್ತೆ ಬರುವುದು! ಇದು ನೋಡಲು ಹಾಸ್ಯಮಯ ಎನಿಸಿದರೂ  ಅದು ಮೊಬೈಲ್ ಬಳಕೆಯ ವಿಡಂಬನೆ ಅನಿಸದೆ ಇರದು. ಹಿಂದಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಪೂಜೆ ಪುನಸ್ಕಾರಗಳಿದ್ದವು ಅದನ್ನು ತಂದೆ ತಾಯಿ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು ಮಕ್ಕಳಿಂದ ಮಾಡಿಸುತ್ತಿದ್ದರು(ಈಗ ಇಲ್ಲ ಎನ್ನಲಾರೆ ಅದು ಯಾವ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಇದೆ ತಮಗೆ ಬಿಡುತ್ತೇನೆ) ಪೂಜೆಗಳಿಂದ ದೇವರು ವರ ಕೊಡುತ್ತಾನೆ.. ಇಲ್ಲವೆ ? ಅದು ಬೇರೆ ಮಾತು, ಆದರೆ ಪೂಜೆಯಿಂದ ಮಗುವಿನಲ್ಲಿ ಏಕಾಗ್ರತೆ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಯಾಗುವದಂತು ಸತ್ಯ. ಆ ಮೂಲಕ ಅತಿಯಾಗಿ ಭೌತಿಕ ಸಾಧನಗಳ ದಾಸನಾಗದಂತೆ ಮಾಡಬಹುದೇನೊ (ಖಚಿತವಾಗಿ ಹೇಳುವ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ನಾನು ಇಲ್ಲ) ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾತ್ರ ಇದ್ದರೆ ಒಳ್ಳೆಯದು ಅದಕ್ಕೆ ಪೂರಕವಾಗಿ ನಾವು ಪುಸ್ತಕದ ದಾಸರಾದರೆ ನಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು. ಅದಕ್ಕೆ  ನಾನು ಹೇಳಿದ್ದು ನಾನು ಕಲಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಬದಲಾಗಿ ಕಲಿಯುವಂತೆ ಇರುವುದು ಎಂದು.ಇನ್ನು ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ,ಅಲ್ಲಿರುವ ಗುರುಗಳ ಮೊಬೈಲ್ ಅವಲಂಬನೆಯೂ ಕೂಡಾ ಅಷ್ಟೇ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದರೆ ಫಲಿತಾಂಶ ಚನ್ನಾಗಿ ಬರಲು ಸಾಧ್ಯ (ಪರೀಕ್ಷೆ ಪರಿಣಾಮ ಒಂದೆ ಅಲ್ಲ) ಯಾವ ಮೊಬೈಲ್, ಪ್ರೊಜೆಕ್ಟರ್, ಉಪಕರಣಗಳು ಶಿಕ್ಷಕನ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಏರಲಾರವು ಅವು ಪೂರಕ ಸಾಧನಗಳೇ ಹೊರತು ಅವುಗಳೆ ಸರ್ವಸ್ವವಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದು ನನ್ನ ಭಾವನೆ (ಸಂಪೂರ್ಣ ಅವುಗಳಿಗೆ ಅವಲಂಬನೆ ಆಗಬೇಕೆಂದು ನಾನು ಹೇಳಲಾರೆ).ಹಿತಮಿತ ಬಳಕೆಯ ಸಂಸ್ಕಾರ ನಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಬೆಳಸಲು ಇನ್ನಾದರೂ ನಾವು ಅಳವಡಿಸಿ ಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎನ್ನುವುದು ನನ್ನ ಲೇಖನದ ಉದ್ದೇಶ ನಿಮ್ಮ ಸಮಯ ಕದ್ದದ್ದಕ್ಕೆ ಕ್ಷಮೆಯಿರಲಿ ಶುಭರಾತ್ರಿ.